ಛತ್ತೀಸ್ಗಡದ ಬಿಜಾಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ತಾರೆಮ್ನಲ್ಲಿ ನಕ್ಸಲರೊಡನೆ ನಡೆದ ಮುಖಾಮುಖಿಯಲ್ಲಿ ಅ-ಪ-ಹ-ರಿ-ಸಲ್ಪಟ್ಟ ಕೋ-ಬ್ರಾ ಕ-ಮಾಂ-ಡೋ ರಾಕೇಶ್ವರ ಸಿಂಗ್ ಮನ್ಹಾಸ್ ಗುರುವಾರ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಮರಳಿದ್ದಾರೆ. ರಾಕೇಶ್ವರ ಸಿಂಗ್ ಮನ್ಹಾಸ್ ಅವರನ್ನು ನ-ಕ್ಸ-ಲ-ರು ಆರು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ತಮ್ಮ ವ-ಶ-ದ-ಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಮನ್ಹಾಸ್ ಹಿಂತಿರುಗಿ ಈ ಆರು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅವರ ಜೊತೆ ಏನಾಯಿತು ಮತ್ತು ನ-ಕ್ಸ-ಲ-ರು ತಮ್ಮನ್ನ ಹೇಗೆ ನಡೆಸಿಕೊಂಡರು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ‘ಬಸ್ತರ್ ಗಾಂಧಿ’ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಧರಂಪಾಲ್ ಸೈನಿಗೆ ನ-ಕ್ಸ-ಲ-ರು ರಾಕೇಶ್ವರ್ ಸಿಂಗ್ ಮನ್ಹಾಸ್ ಅವರನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಿದರು.
ರಾಕೇಶ್ವರ ಸಿಂಗ್ ಮನ್ಹಾಸ್ ಅವರು ಈ ಆರು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನ-ಕ್ಸ-ಲ-ರು ತಮ್ಮ ಜೊತೆ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಹೊ-ಡೆ-ದಾ-ಟ ಮಾಡಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಏಪ್ರಿಲ್ 3 ರಂದು ನಡೆದ ಎನ್-ಕೌಂಟ-ರ್ನಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ನ-ಕ್ಸ-ಲ-ರು ಸುತ್ತುವರೆದಿದ್ದರು, ನಂತರ ಅವರನ್ನು ಶಾಂತಿಯುತವಾಗಿ ಶ-ರ-ಣಾ-ಗುವಂತೆ ಕೇಳಲಾಯಿತು. ಕಲ್ಗುಡಾ-ಜೊನಾಗುಡಾ ಗ್ರಾಮದ ಸಮೀಪದಿಂದ ಅವರನ್ನು ನ-ಕ್ಸ-ಲ-ರು ಸೆ-ರೆ-ಹಿ-ಡಿ-ದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಆ ನಂತರ ಅವರನ್ನು ಎಲ್ಲಿಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯಲಾಯಿತು ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ನಿಖರವಾದ ಮಾಹಿತಿ ಅವರ ಬಳಿ ಇಲ್ಲ.
ಮನ್ಹಾಸ್ ಪ್ರಕಾರ, ನ-ಕ್ಸ-ಲ-ರು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಉಪಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದರು, ಆದ್ದರಿಂದ ತನಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ ಎಂದರು. ಅವರನ್ನು ಒಂದು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಕರೆದೊಯ್ಯುವಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಅವರ ಕಣ್ಣುಕಟ್ಟಿ ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಮ್ಯಾನ್ಹಾಸ್ ಅವರನ್ನು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಹಿಂದಿರುಗಿಸಬೇಕು ಎಂದು ನ-ಕ್ಸ-ಲ-ರು ತಮ್ಮ ನಡುವೆ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಿದ ನಂತರ ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದರು, ಆದರೆ ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಮೀಡಿಯೇಟರ್ ಒಬ್ಬರನ್ನ ನೇಮಕ ಮಾಡುವಂತೆ ಕೇಳಿದ್ದರು.
ಗಾಂಧಿವಾದಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತ ಧರಂಪಾಲ್ ಸೈನಿ ಮತ್ತು ಗೊಂಡ್ವಾನ ಸಮಾಜ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಮುರೈಯಾ ತಾರೆಮ್ ಅವರ ಹೊರತಾಗಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಕರ್ತ ಸೋನಿ ಸೋರಿ ಮತ್ತು ಇತರರ ಸಹಾಯದಿಂದ ನ-ಕ್ಸ-ಲ-ರ ಜೊತೆ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಲಾಯಿತು. ಈ ಜನರು ನ-ಕ್ಸ-ಲ-ರ-ನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಕಾಡಿಗೆ ಹೋದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ನ-ಕ್ಸ-ಲ-ರು ಮನ್ಹಾಸ್ ಅನ್ನು ಬಿಡಲು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ನ್ಯಾಯಾಲಯವನ್ನೂ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. 91 ವರ್ಷದ ಧರಂಪಾಲ್ ಸೈನಿ ಬಸ್ತಾರ್ನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಗಾಂಧಿವಾದಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತ. ಅವರು ಆಚಾರ್ಯ ವಿನೋಬಾ ಭಾವೆ ಅವರ ಶಿಷ್ಯರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು 1979 ರಿಂದ ಬಸ್ತಾರ್ ನಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಾಗಿ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾದ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. 1992 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಅವರಿಗೆ ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಗೌರವ ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿತ್ತು.
ಧರ್ಮಪಾಲ್ ಸೈನಿ ಮತ್ತು ಮುರೈಯಾ ತಾರೆಮ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಿದರೂ, ನ-ಕ್ಸ-ಲ-ರು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಜನ್ಅದಾಲತ್ ನಡೆಸಿ ಅದರ ಮೂಲಕ ಮನ್ಹಾಸ್ ಅನ್ನು ಬಿ-ಡು-ಗ-ಡೆ ಮಾಡಿದರು. ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ನ-ಕ್ಸ-ಲ-ರ ಪಾಮ್ಹೆಡ್ ಪ್ರದೇಶ ಸಮಿತಿ ಗುರುವಾರ ತೆಕಾಲ್ಮೆಟಾ ಗ್ರಾಮದ ಸಮೀಪವಿರುವ ಕಾಡಿನ 20 ಹಳ್ಳಿಗಳಿಂದ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನರನ್ನು ಕರೆದು ಜನ್ಅದಾಲತ್ ಆಯೋಜಿಸಿತು. ಜವಾನ್ ರಾಕೇಶ್ವರ ಸಿಂಗ್ ಮನ್ಹಾಸ್ ಅವರನ್ನು ಕ್ಯಾಂಪ್ಗೆ ಬೈಕ್ನಲ್ಲಿ ಕರೆತಂದು ಸಿಆರ್ಪಿಎಫ್ನ ಡಿಐಜಿ ಕೋಮಲ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರಿಗೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಮನ್ಹಾಸ್ ಹಿಂದಿರುಗಿದಾಗ, ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಹಳ್ಳಿಯ ಜನರೆಲ್ಲರೂ ಜಮಾಯಿಸಿದ್ದರು. ಏಪ್ರಿಲ್ 3 ರಂದು ಟೆಕ್ಲಗುಡಾ-ಜೊನಾಗುಡಾ ಗ್ರಾಮದ ಬಳಿ ಭ-ದ್ರ-ತಾ ಪ-ಡೆ ಮತ್ತು ನ-ಕ್ಸ-ಲ-ರ ನಡುವೆ ನಡೆದ ಮುಖಾಮುಖಿಯಲ್ಲಿ 22 ಸೈ-ನಿ-ಕ-ರು ಸಾ-ವ-ನ್ನ-ಪ್ಪಿ-ದ್ದ-ರು ಮತ್ತು 30 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಗಾ-ಯ-ಗೊಂ-ಡಿ-ದ್ದ-ರು.
ಈ ನಕ್ಸಲಿಸಂ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡದ್ದು ಹೇಗೆ? ಇದರ ಇತಿಹಾಸವೇನು?
– ನಕ್ಸಲ್ ಎಂಬ ಪದವು ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ನಕ್ಸಲ್ ವಾಡಿ ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಹಳ್ಳಿಯಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು. 1967 ರಲ್ಲಿ, ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಾರ್ಟಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ನಾಯಕ ಚಾರು ಮಜುಂದಾರ್ ಮತ್ತು ಆತನ ಸಹಚರ ಕಾನು ಸಾನ್ಯಾಲ್ ಸರ್ಕಾರದ ಆಡಳಿತದ ವಿ-ರು-ದ್ಧ ಸ-ಶ-ಸ್ತ್ರ ಆಂದೋಲನವನ್ನು ಶುರು ಮಾಡಿದರು. ಚಾರು ಮಜುಂದಾರ್ ಮತ್ತು ಕಾನು ಸಾನ್ಯಾಲ್ ಚೀನಾದ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ನಾಯಕ ಮಾವೋತ್ಸೋ ತ್ಸುಂಗ್ ನಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಪ್ರಕಾರ ಭಾರತೀಯ ರೈತರು ಹಾಗು ಕಾರ್ಮಿಕರ ದು-ರ್ಗ-ತಿ-ಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ತಪ್ಪು ನೀತಿಗಳೇ ಕಾರಣವೆಂದು ನಂಬಿದ್ದರು. ರೈತರು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಮಿಕರೊಂದಿಗಿನ ಅಸಮಾನತೆ, ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತತೆಯನ್ನು ಸ-ಶ-ಸ್ತ್ರ ಚ-ಳು-ವ-ಳಿ-ಯಿಂದ ಮಾತ್ರ ತೊಡೆದುಹಾಕಬಹುದು ಎಂಬುದು ಅವರ ವಾದವಾಗಿತ್ತು.
– 1967 ರಲ್ಲಿ, ಕೆಲವು ನ-ಕ್ಸ-ಲ-ರು ತಮ್ಮನ್ನು ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಷದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಸಮನ್ವಯ ಸಮಿತಿಯನ್ನು ರಚಿಸಿದರು. ಅದರ ನಂತರ ಈ ಬಂ-ಡು-ಕೋ-ರ-ರು ಒಗ್ಗೂಡಿ ಸರ್ಕಾರದ ವಿ-ರು-ದ್ಧ ಸ-ಶ-ಸ್ತ್ರ ಆಂದೋಲನವನ್ನು ನಡೆಸಿದರು.
– ದೀಪೇಂದ್ರ ಭಟ್ಟಾಚಾರ್ಯ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ 1968 ರಲ್ಲಿ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಾರ್ಟಿ ಆಫ್ ಮಾರ್ಕ್ಸಿಸಂ ಆ್ಯಂಡ್ ಲೆನಿನಿಸಂ (ಸಿಪಿಎಂಎಲ್) ರಚನೆಯಾಯಿತು. ಅವರು ಮಾರ್ಕಸ್ ಮತ್ತು ಲೆನಿನ್ರ ಅಭಿಮಾನಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅವರಿಬ್ಬರ ತತ್ವಗಳ ಮೇಲೆಯೇ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.
– 1969 ರಲ್ಲಿ, ಚಾರು ಮಜುಂದಾರ್ ಮತ್ತು ಕಾನು ಸಾನ್ಯಾಲ್ ಭೂಸ್ವಾಧೀನಕ್ಕಾಗಿ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಸರ್ಕಾರದ ವಿ-ರು-ದ್ಧ ಆಂದೋಲನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಭೂ-ಸ್ವಾ-ಧೀ-ನ-ಕ್ಕೆ ಮೊದಲ ಧ್ವನಿ ಕೇಳಿ ಬಂದಿದ್ದು ಇದೇ ನಕ್ಸಲ್ವಾಡಿಯಿಂದಲೇ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧಿಕಾರದಿಂದ ಹೊರಗುಳಿಯಬೇಕಾಯಿತು. ಅದರ ನಂತರ 1977 ರಲ್ಲಿ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟರು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದರು ಮತ್ತು ಜ್ಯೋತಿ ಬಸು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾದರು.
– ಸಾಮಾಜಿಕ ಉನ್ನತಿಗಾಗಿ ಎಂದು ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಚಳುವಳಿಗಳು ಕ್ರಮೇಣ ರಾಜಕೀಯದತ್ತ ತಮ್ಮ ನಿಲುವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿದವು. ಚಳುವಳಿ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ತನ್ನ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಂದ ವಿಮುಖವಾಯಿತು, ಚಳುವಳಿ ಬಿಹಾರವನ್ನು ತಲುಪಿದಾಗ, ಅದು ಜ-ನಾಂ-ಗೀ-ಯ ವರ್ಗದ ಯು-ದ್ಧ-ವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ವರ್ಗ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದವರ ಯು-ದ್ಧ-ವು ಹಿಂ-ಸೆ-ಯ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು.
– ಹಿಂ-ಸಾ-ತ್ಮ-ಕ ಆಂದೋಲನದಿಂದಾಗಿ 1972 ರಲ್ಲಿ ಚಾರು ಮಜುಂದಾರ್ನ್ನ ಬಂ-ಧಿ-ಸ-ಲಾಯಿತು, ನಂತರ ಆತ ಜೈ-ಲಿನಲ್ಲಿ ಹತ್ತನೇ ದಿನಕ್ಕೆ ಸಾ-ವ-ನ್ನ-ಪ್ಪಿ-ದ-ನು. ಆತನ ಸಹಚರ ಕಾನು ಸಾನ್ಯಾಲ್ ಮಾರ್ಚ್ 23, 2010 ರಂದು ರಾಜಕೀಯಕ್ಕೆ ಬ-ಲಿ-ಯಾಗಿ ಆ-ತ್ಮ-ಹ-ತ್ಯೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡನು.
– ನ-ಕ್ಸ-ಲಿ-ಸಂ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ, ಛತ್ತೀಸ್ಗಢ್, ಒಡಿಶಾ, ಜಾರ್ಖಂಡ್ ಮತ್ತು ಬಿಹಾರದಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. ಈ ರಾಜ್ಯಗಳಿಂದ ಪ್ರತಿದಿನ ನ-ಕ್ಸ-ಲಿ-ಸಂ-ಗೆ ಸಂಬಂಧಿತ ಘಟನೆಗಳ ಸುದ್ದಿ ಬರುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತವೆ.
– Vinod Hindu Nationalist